รุจเรขา วิทยาวุฑฒิกุล (ruchareka.wit@mahidol.ac.th)
30 พฤษภาคม 2544
 
คำจำกัดความ : 
"Peer review" หมายถึง กระบวนการของวารสารวิชาการ (Scholarly Journals) ที่ให้มีคณะผู้เชี่ยวชาญ สำหรับแต่ละสาขา เป็นผู้พิจารณาตรวจสอบ อ่านบทความ และตัดสินว่า บทความดังกล่าว เป็นที่ยอมรับ (accepted) หรือปฎิเสธ (rejected) หรือให้กลับไปปรับปรุงแก้ไข (revised) ก่อนรับรองให้ลงพิมพ์ในวารสารนั้นได้ ทั้งนี้ เพื่อเป็นการควบคุมคุณภาพของบทความ และรับประกันว่า ผลงานวิจัยที่ได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่นั้น เป็นผลงานที่ดีและมีคุณภาพ ผ่านการตรวจสอบจากคณะผู้เชี่ยวชาญ (Referees) เพื่อทำให้วารสารวิชาการ มีลักษณะที่เรียกว่า Peer-reviewed Journals หรือ Refereed Journals และได้รับความเชื่อถือในสาขาวิชานั้นๆ
 

ความแตกต่างระหว่าง Popular Magazines 
และ Scholarly Journals

 
เกณฑ์พิจารณา POPULAR MAGAZINES SCHOLARLY JOURNALS
ลักษณะการจัดทำ
(Appearance)
รูปเล่ม : 
- ปกมีสีสรรสดุดตา กระดาษอาบมัน 
- การจัด layout ใช้รูปแบบที่หลากหลาย 
- ภาพประกอบ มักเป็นภาพถ่าย กราฟิก สีสรรสวยงาม 
- กำหนดออกรายวัน รายสัปดาห์ รายปักษ์ หรือรายเดือน 
- เลขหน้าของแต่ละฉบับ เริ่มต้นด้วยหน้า 1 
- มีเนื้อที่โฆษณามาก 
- หาอ่านและหาซื้อได้ง่าย วางจำหน่ายตามร้านขายหนังสือ แผงหนังสือทั่วไป หรือบอกรับเป็นสมาชิก ให้ส่งถึงบ้าน 
Web Site : 
สีสรรสวยงามฉูดฉาด (Flashy)
รูปเล่ม : 
- ปกมีรูปแบบเรียบๆ กระดาษธรรมดา 
- การจัด layout เรียบง่าย ใช้รูปแบบตายตัว 
- ภาพประกอบ กราฟ ตาราง แผนภูมิ เพื่ออธิบายข้อมูลวิจัย มักเป็นสีขาวดำ 
- กำหนดออกนานกว่า เช่น ราย 2 เดือน, 3 เดือน, 6 เดือน, หรือรายปี 
- เลขหน้าต่อเนื่องกันตลอดทั้ง volume 
- มีเนื้อที่โฆษณาน้อย หรือไม่มีเลย 
- หาอ่านได้จากห้องสมุด หรือสถาบันการศึกษา ที่บอกรับเป็นสมาชิก วางจำหน่ายเฉพาะ ร้านหนังสือขนาดใหญ่ 
Web Site : 
เน้นประโยชน์ใช้สอย 
มากกว่าความสวยงาม (Utilitarian)
กลุ่มผู้อ่าน 
(Audience)
บุคคลทั่วไป ผู้อ่านไม่จำเป็น ต้องมีความรู้พื้นฐานมาก่อน นักวิจัย นักศึกษา และผู้อยู่ในวงการ เฉพาะสาขาวิชานั้นๆ ผู้อ่านจำเป็นต้องมีความรู้พื้นฐาน เพื่อให้เข้าใจบทความได้อย่างเต็มที่
* เนื้อหา 
(Content)
- ข่าว และเรื่องราวน่าสนใจทั่วไป เพื่อให้ความรู้ และความบันเทิง 
- เขียนโดยทีมงาน นักข่าว หรือนักเขียนอิสระ ที่ได้รับมอบหมายจากบรรณาธิการ ซึ่งบางครั้งไม่ระบุชื่อ ที่อยู่ หรือหน่วยงานต้นสังกัดของผู้เขียน 
- ภาษาที่ใช้มักไม่เป็นทางการ
- บทความเกี่ยวกับการวิจัย การทดลอง ทฤษฎี เพื่อเพิ่มพูนความรู้ ในสาขาวิชานั้นๆ 
- ผู้เขียนบทความ และส่งเรื่องมาลง เป็นนักวิจัยหรือผู้เชี่ยวชาญ เฉพาะสาขา 
(ภายในเล่ม จะมี "Instructions for Authors") 
- มีการระบุชื่อ ตำแหน่งทางวิชาการ ที่อยู่ หรือหน่วยงานต้นสังกัดของผู้เขียน อย่างชัดเจน เพื่อสะดวกในการติดต่อ 
- ภาษาที่ใช้ มักใช้คำศัพท์ทางเทคนิค โดยไม่จำเป็นต้องอธิบายความหมาย
* ความเชื่อถือได้
(Accountability)
- ตรวจสอบโดยบรรณาธิการเท่านั้น 
(Editorial Review) 
- อาจมีการอ้างแหล่งข่าว แต่ไม่มีบรรณานุกรม หรือรายการอ้างอิง
- ตรวจสอบโดยบรรณาธิการ หรือผู้เชี่ยวชาญในสาขาวิชานั้นๆ 
(Peer Review) 
- มีบรรณานุกรม หรือรายการอ้างอิง
ตัวอย่าง PC Magazine
TIME
National Geographic
Scientific American
Journal of Food Science, 
Journal of Applied Psychology
Annals of Internal Medicine
 
* = เกณฑ์ที่สำคัญ ในการพิจารณาว่าเป็น Popular Magazines หรือ Scholarly Journals